همانطور که در مقاله های پیشین به طور مختصر در مورد مهره کاسه نمدی صحبت کردیم جا دارد که به طور گسترده تری در مورد این مهره و اهمیت آن توضیح دهیم.
مهره کاسه نمدی که بسیاری آن را با نام مهره قفلی می شناسند, یکی از پرکاربردترین مهره های صنعتی است که به صورت شش گوش و یا چهارگوش تولید شده است.
این مهره بخش مهمی از اتصالات صنعتی را دربرمی گیرد و معمولا در اتصالات آلن، پیچ های متری و پیچ شش گوش مورد استفاده قرار می گیرد.
کاسه نمدی شبیه مهره شش گوش است که از آچار بکس یا فرانسه برای اتصال به آنها استفاده می شود.
این تفاوت وجود دارد که که در بالای این مهره یک لبه منحنی که نگهدارنده یک واشر پلاستیکی است وجود دارد. این مهره تا سایز M72 تولید و در اتصالات و ماشین آلات صنعتی و هیدرولیکی دارای کاربرد و اهمیت بالایی می باشد.
اصلی ترین کاربرد این مهره در مکان هایی است که نصاب احتیاج به آبندی بی عیب و مکان هایی که دارای لرزش بسیار شدید هستند می باشد.
این مهره براساس استاندارد موجود DIN985 و در گریدهای آهنی، استنلس استیل، فولادی و … تولید شده و دارای دو بخش اصلی است.
بخش اول که بخش فلزی است، بدنه و رزوه این مهره را تشکیل می دهد.
بخش دوم که بخش پلیمری است، شبیه یک واشر تخت با قطر داخلی برابر با سایز مهره بوده و به صورت ثابت در داخل لبه بیرونی جای گرفته است.
معتبرترین و بهترین نوع استاندارد این مهره عبارتند از :
- استاندارد iso 7040
- استاندارد uni 7473
- استاندارد DIN 985
- استاندارد EN 10511
- استاندارد DIN 982
- استاندارد DIN آلمان
مزایای کاربرد مهره کاسه نمدی
بیشتر ماشین آلات صنعتی بصورت دینامیک عمل میکنند و یا اینکه دارای یک یا چند بخش دینامیک هستند.
حرکت این ماشین آلات معمولا دارای ارتعاشاتی است که به اتصالات ماشین آلات و پیچ و مهره ها وارد شده و یکی از دلایل اصلی باز شدن اتصالات ماشین آلات همین ارتعاشات می باشد.
حال ما برای جلوگیری از باز شدن این اتصالات از واشرهای فنری و یا واشرهای قفلی و … استفاده می کنیم.
خشکه کلاس8
کاسه نمدی استیل A2
کاسه نمدی استنلس استیل A4
محدودیت های این مهره
یکی از دلایل اصلی اهمیت و کاربرد مهره کاسه نمدی قفل کردن اتصال مهره بر روی پیچ در ماشین آلات صنعتی است. همچنین وجود قابلیت های درزبندی، باعث شده این مهره در صنایع کاربرد گستردهای پیدا کند.
از موارد کاربردی مهره های کاسه نمدی عبارتند از:
- سیستم های تغذیه و سوخت رسانی
- اتصالات شیرهای هیدرولیکی
- اتصالات پمپ های هیدرولیکی
- ماشین آلات صنعتی با ارتعاشات بالا
باتوجه به کاربردهای بالایی که این مهره دارد لازم به ذکر است که دارای محدودیت هایی نیز در اتصالات می باشد.
بخش عمده این محدودیتها عبارتند از محدودیت های دمایی، زیرا واشرهای تخت پلیمری به کار گرفته شده در این مهره در داخل محفظه بالایی از جنس پلاستیک می باشند.
از مهره های کاسه نمدی اغلب در شرایط کاری با دمای بسیار بالا 120 درجه سانتی گراد استفاده می شود.
شایان ذکر است که دمای ذوب و تغییر فرم دائمی این واشرهای پلیمری در محدوده 180 تا 200 درجه سانتی گراد می باشد، در حالی که دمای تعریف شده برای عملکرد مناسب این مهره 120 درجه سانتی گراد تعریف شده است.
گریدهای فولادی مهره کاسه نمدی
این مهره از آلیاژهای مختلفی تولید می شود که دارای درصد بالایی از فلز آهنی و درصد پایینی فسفر، گوگرد، کربن و سایر عناصر غیرفلزی می باشند.
با توجه به قیمت پایین آهن و دردسترس بودن آن نسبت به سایر فلزات و قابلیت های تغییر مشخصات مکانیکی ترکیبات فولاد با درصد کربن، این آلیاژ در تولید انواع پیچ و مهره ها از جمله مهره کاسه نمدی بسیار بالا است.
از این رو ما از آلیاژهای مختلف آهنی و فولادی با خواص مکانیکی مختلفی در تولید مهره های کاسه نمدی بهره می جوییم.
کلاس های 4 و 5 پایین ترین کلاس های موجود در مهره های کاسه نمدی هستند. که دارای مقاومت کششی پایین می باشند و تنها به صورت دنده درشت تولید و عرضه می شوند.
این دو کلاس دارای تنسایل حداکثر 500 مگا پاسکال است. این دو گرید پایین این مهره تنها به صورت آبکاری شده گالوانیزه سرد، به رنگ نقره ای براق تولید و مورد استفاده قرار میگیرند.
از پرکاربردترین گریدهای مهرههای کاسه نمدی فولادی میتوان به کلاس فولادی خشکه 8 اشاره کرد. که از آلیاژهای پرکربن فولاد تولید و پس از طی فرآیند سخت کاری حرارتی آماده استفاده می باشد.
این کلاس از مهره های کاسه نمدی بر روی انواع پیچ های شش گوش خشکه، پیچ های متری خشکه، پیچ آلن خشکه و غیره، اتصال پیدا می کند. و به صورت گالوانیزه سرد و گرم آبکاری شده و هم به صورت زاج کاری شده، به رنگ مشکی مات در بازار پیدا می شود.
